سابقه گرامیداشت عاشورا در گزارشی جالب توجه از عزاداری شیعیان در روز عاشورا در قرن چهارم، و سنتِ شامیان در روز عاشورا
┄┄┅═ ابن کثیر، عالِم سُنیِ متعصب، مینویسد: بدرستی که زیاده روی کردند رافضیها (شیعیان) در حکومت آل بویه در حدود سال چهارصد هجری قمری، که طبل میکوبیدند در بغداد و مانند بغداد در روز عاشورا؛ خاکستر و کاهِ خشکشده میپاشیدند در راهها و بازارها، و پارچههای سیاه بر دُکانهای خود آویزان میکردند، اظهار گریه و عزا و ناراحتی میکردند، غالب شیعیان برای تأسی بر حسین آب نمینوشیدند، زیرا او را تشنه کُشتند.
سپس زنان در حالی خارج میشدند، که صورتهایشان باز بود و بر سر و صورت و سینه میزدند، و پابرهنه بودند. و هدف شیعیان از این امور، تشنیع و طعن و اعتراض بر دولت بنی«امیه بود، چون حسین در حکومت آنان کُشته شد.
اما ناصبیانِ اهل شام، برعکس شیعیان، در روز عاشورا غذای خوب طبخ میکردند و خود را میآراستند و لباسهای فاخر و زیبا میپوشیدند و عاشورا را عید میگرفتند و انواع خوراکیها را در این روز آماده مینمودند، و اظهار سرور و شادی کرده و هدفشان از این کار دشمنی با شیعیان بود البداية و النهاية، ط: هجر ۵۷۷/۱۱ @yaranemhdi